Op weg naar een klimaatbestendig centrum van Bergschenhoek

Het centrum van Bergschenhoek krijgt op dit moment een flinke metamorfose. De werkzaamheden zijn al in het laatste kwartaal van 2021 gestart en duren nog tot en met augustus 2022. Met de herinrichting van het centrum ontstaat niet alleen een omgeving waar het fijn wonen, werken en ontmoeten is, maar wordt de omgeving ook voorbereid op het veranderende klimaat. Gebiedsadviseur Anne Witteveen van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard geeft uitleg.

“Het is erg goed dat bij de herinrichting van het centrum van Bergschenhoek rekening is gehouden met het veranderende klimaat. Tijdens de werkzaamheden wordt een gebied van 840 vierkante meter aan tegels vervangen door groen. Ook wordt het regenwater van een oppervlakte van 6.100 vierkante meter (ongeveer de oppervlakte van een voetbalveld) afgekoppeld van het riool.”, aldus Anne.

Waarom is vergroenen belangrijk?

Anne legt uit: “Het wordt steeds warmer en het regent vaak harder en langer. Tegelijkertijd blijft het op andere momenten langere periodes droog. Klimaatverandering heeft helaas grote gevolgen. Daarom is het belangrijk om ons gebied hierop aan te passen. Door het vergroenen en afkoppelen in het centrum van Bergschenhoek wordt veel meer regenwater vastgehouden op de plaats waar het valt, in plaats van dat het schone water gezuiverd moet worden door een waterzuivering kilometers verderop. Daarnaast heeft de toevoeging van zoveel groen nog andere voordelen. Door meer bomen ontstaat meer schaduw, waardoor een plein of pad minder warm wordt tijdens warme dagen. Ook zorgt een stenen straat (zeker met donkere tegels) voor veel meer warmte dan beplanting. En natuurlijk is groen ook veel leuker om naar te kijken. Ik hoop dat mensen deze toevoeging van groen waarderen en thuis ook meer gaan vergroenen.”

Waarom is het zo belangrijk om water vast te houden op de plaats waar het valt?

“Tijdens warme, droge periodes droogt de bodem uit. Dit is slecht voor de bomen en planten. Daarnaast neemt een uitgedroogde bodem minder makkelijk water op, waardoor er meer water op straat kan blijven staan. Als er veel water tijdens regenbuien de grond in zakt in plaats van dat dit wordt afgevoerd, zorgt dit voor een watervoorraad in de bodem die in droge periodes door de bomen en planten gebruikt kan worden. Dan hoeft ook minder kraanwater gebruikt te worden om de bomen en planten water te geven in droge periodes.”

Gaan de inwoners hier nog meer van merken, buiten dat de omgeving groener wordt en koeler tijdens warme periodes?

“Wat bewoners misschien ook zullen merken, is dat meer groen zorgt voor meer biodiversiteit. Denk aan bijvoorbeeld vlinders en bijen in het groen. Daarnaast zal het minder vaak voorkomen dat rioolputten overlopen bij hevige regenbuien. Dit komt omdat er in de nieuwe situatie meer ruimte is voor het water om de bodem in te zakken en regenwater via een speciaal riool voor regenwater (hemelwaterriool) naar een sloot in de buurt wordt afgevoerd. Een ander belangrijk effect dat we hopen te bereiken, is dat er minder vaak ‘overstorten’ plaatsvindt tijdens deze buien. Overstorten betekent het lozen van overtollig rioolwater in de sloten op het moment dat het riool al het regenwater niet aan kan. Hierdoor neemt de waterkwaliteit af en ontstaat stankoverlast.”

Wat is de bijdrage van het hoogheemraadschap aan dit project?

“Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard is betrokken geweest bij met maken van de plannen voor de herinrichting van het centrum. We hebben advies gegeven over het klimaatbestendig maken van het centrum en betalen een deel van de kosten die worden gemaakt. Wij hebben subsidies beschikbaar om belangrijke maatregelen waarmee we ons aanpassen aan het veranderende klimaat te ondersteunen. Wij zien dit als een belangrijke maatschappelijke rol die we vervullen. Ook het informeren over projecten zoals deze via onze website en sociale media, zodat we anderen informeren en hopelijk inspireren.”

Wat is het advies aan gemeenten die ook overwegen om te vergroenen?

“Maak gebruik van iedere kans die je krijgt om je gemeente klimaatbestendig te maken. Het hoogheemraadschap denkt graag mee om de mogelijkheden in kaart te brengen. Daarnaast hebben we ook subsidie beschikbaar om projecten financieel te ondersteunen.”

Wat kunnen inwoners zelf doen aan klimaatadaptatie?

“Iedere bewoner kan wel iets doen voor het klimaat. Bij de een is het wel wat makkelijker dan bij de ander. Als je bijvoorbeeld geen tuin hebt, wordt het al een stuk lastiger. Als waterschap hebben wij een subsidie beschikbaar voor drie klimaatmaatregelen: vergroenen (het vervangen van tegels door groen en/of het aanleggen van een groen dak), het opvangen van regenwater (bijvoorbeeld in een regenton) en/of het afkoppelen van de regenpijp. Dus woont u als inwoner binnen het gebied waar wij actief zijn? Kijk dan op de website van Hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard.”