Uitkomst onderzoek uitbraak maag- en darmklachten Berkel en Rodenrijs

Na het bezoeken van Koningsdag 2024 in Berkel en Rodenrijs kregen meerdere mensen last van maag- en darmklachten (buikgriep). De GGD Rotterdam-Rijnmond deed in samenwerking met de NVWA onderzoek naar de mogelijke oorzaak hiervan. Hier leest u de resultaten van het onderzoek.

De grootste oorzaak van de maag- en darmklachten blijkt het norovirus te zijn. Dit soort uitbraken, veroorzaakt door het norovirus, komen helaas vaker voor bij grote evenementen en in drukke openbare gelegenheden. Het norovirus is zeer besmettelijk en kan snel verspreiden. Dit was ook het geval in Berkel en Rodenrijs.

Uitkomsten en manier van onderzoek

De GGD Rotterdam-Rijnmond bezocht voor het onderzoek meerdere keren de locatie waar Koningsdag werd gevierd in Berkel en Rodenrijs, om zo een goed beeld te krijgen van Koningsdag: waar stonden de toiletten? Waar de bars, de eettentjes en het springkussen? Hoe werden de drankjes uitgeserveerd en het eten verstrekt? Ook is er van 11 mensen ontlasting onderzocht in het laboratorium. Daarnaast is er een test afgenomen in het gehuurde toiletblok tijdens Koningsdag.

Digitale vragenlijst

Op 1 mei verspreidde de GGD Rotterdam-Rijnmond een digitale vragenlijst met de hulp van o.a. het Oranje comité en de gemeente Lansingerland. De vragenlijst is door 2680 mensen (deels) ingevuld, waarvan 900 zieken die gerelateerd waren aan Koningsdag in Berkel en Rodenrijs. De GGD Rotterdam-Rijnmond wil hiervoor nogmaals haar dank uitspreken. Met de antwoorden uit de vragenlijsten konden mogelijke bronnen van de uitbraak in kaart worden gebracht. Uit de analyse bleek dat mensen die iets gedronken hadden van het kraampje van café ’t Centrum of in het café zelf, vaker ziek zijn geworden. Dit gold voor het drinken van alle dranken: bier, wijn en frisdrank.  Uit de vragenlijst bleek geen link met het toiletbezoek of het eten dat te koop was.

Op basis van de resultaten van de vragenlijst, nam de GGD contact op met medewerkers van de cafés die drank serveerden op het festivalterrein. Hieruit bleek 1 van de waarschijnlijke bronnen. Een medewerker van ’t Centrum werd ziek tijdens de dienst op Koningsdag en heeft zo vermoedelijk ongemerkt veel personen kunnen besmetten. Dergelijke situaties komen soms voor en zijn moeilijk te voorkomen. Het café handelde volgens de horecacode door de zieke medewerker naar huis te sturen. De medewerker meldde zich af zodra de symptomen duidelijk werden, maar het virus kon zich in de tussentijd al verspreiden. Ook de NVWA heeft ter plekke onderzoek gedaan en constateerde geen misstanden. Met de dranken die café ’t Centrum schonk, bleek niets mis te zijn.

Testresultaten laboratorium

Er zijn aanwijzingen dat er vóór Koningsdag ook al buikgriep/norovirus rondging in Berkel en Rodenrijs. 3 van de 11 personen met een positieve uitslag van het norovirus, hebben via genetisch (RNA) onderzoek exact hetzelfde virus als de medewerker. Bij de andere personen die positief testten op norovirus kon er verder geen genetisch onderzoek op het virus worden uitgevoerd. Bij grote evenementen zijn bijna altijd mensen aanwezig die virussen bij zich dragen en dat ongemerkt kunnen verspreiden. Het is waarschijnlijk dat niet iedereen die na Koningsdag ziek is geworden, besmet is uit dezelfde bron.

Advies GGD Rotterdam-Rijnmond

Buikgriep door het norovirus komt in Nederland vaak voor. Per jaar krijgen ongeveer 4,5 miljoen Nederlanders buikgriep, waarvan ongeveer een half miljoen gevallen wordt veroorzaakt door het norovirus. Goede hygiëne helpt om verspreiding van het norovirus te voorkomen. Zo is handalcohol niet effectief tegen het norovirus. Het vereist echt handen wassen met water en zeep. Bij de organisatie van grote evenementen wordt hier in het proces van de vergunningverlening preventieve aandacht aan besteed. Lees hier wat je verder kunt doen.